स्वतंत्र भारतात 1948 साली लंडन ऑलिम्पिक खेळणाऱ्या भारतीय फुटबॉल संघाकडे बूट खरेदी करण्यासाठी पुरेसे पैसे नव्हते. काही खेळाडूंनी मोजे घातले तर काही जण अनवाणी खेळले होते. हा तो काळ होता जेव्हा पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरूंचे कुटुंब कपडे शिवण्यासाठी पॅरिसला पाठवत होते. लंडन ऑलिम्पिकमध्ये भारताने पहिल्या सामन्यात फ्रान्ससोबत 1-1 अशी बरोबरी साधली होती. अखेरच्या मिनिटाला भारताचा गोलने पराभव झाला. या शानदार खेळासाठी प्रेक्षकांनी भारतीय खेळाडूंना स्टँडिंग ओव्हेशन दिले. यानंतर हा संघ 1950 मध्ये ब्राझीलमध्ये फिफा विश्वचषक फुटबॉलसाठी पात्र ठरला.
…आणि फुटबॉल पटूंचे मनोबल खचले
मात्र शेवटच्या क्षणी संघ पाठविण्यास नकार देण्यात आला. फिफाने अनवाणी फुटबॉल खेळण्यावर बंदी घातली आहे, असे देशाकडून सांगण्यात आले. भारत हा गरीब देश आहे, तिथे येण्यासाठी आमच्याकडे पैसे नाहीत, असे आयोजकांकडून सांगण्यात आले. भारतासारखा प्रतिभावान संघ विश्वचषकात यावा, असे फिफाने म्हटले आहे. त्यांनी सर्व भारतीय खेळाडूंचा प्रवास आणि राहण्याचा खर्च जाहीर केला. पण नेहरूंच्या सरकारने संघ पाठवला नाही (असोसिएशन तेव्हा सरकारच्या अधीन होती). विश्वचषकाची तयारी करणाऱ्या संघाचे मनोबल यामुळे खचले.
(हेही वाचा Land Jihad : भाईंदरमध्ये लँड जिहाद; सरकारी जमिनीवर बांधला दर्गा; ‘हिंदू टास्क फोर्स’ने उघडकीस आणले )
तरीही ३ फुटबॉल स्टेडियमला नेहरूंचे नाव देण्यात आले
तेव्हापासून भारत कधीही फिफा विश्वचषकासाठी पात्र ठरला नाही. तेव्हाही फुटबॉल संघाच्या खेळाडूंना बूट दिले गेले नाहीत. त्यावेळी भारतीय संघाचा कर्णधार शैलेंद्र नाथ मन्ना जगातील टॉप-10 कर्णधारांपैकी एक होता. काही वर्षांनंतर त्यांनी भारतीय फुटबॉल संघासोबतच्या या फसवणुकीची कहाणी सांगितली. आज भारतातील 7 प्रमुख फुटबॉल स्टेडियमपैकी 3 जवाहरलाल नेहरूंच्या नावावर आहेत. एका स्टेडियमला नेहरूंची कन्या इंदिरा गांधी यांचे नाव देण्यात आले आहे. जेव्हा भारतात FIFA अंडर-17 विश्वचषक आयोजित करण्यात आला तेव्हा परदेशी खेळाडूंना वाटेल की जवाहरलाल नेहरू कदाचित भारताचे महान फुटबॉलपटू होते. आज 70 वर्षांनंतर देशाचा खरा महान फुटबॉलपटू शैलेंद्र नाथ मन्ना यांना कोणी ओळखत नाही.
Join Our WhatsApp Community