पंतप्रधान नरेंद्र मोदी येत्या १३ आणि १४ जुलै रोजी फ्रान्सचा दौरा करणार आहेत. फ्रान्सच्या राष्ट्रीय परेडमध्ये ते सन्माननीय अतिथी म्हणून उपस्थित असतील. या दौऱ्यादरम्यान २६ राफेल लढाऊ विमाने आणि ३ पाणबुड्या खरेदी करण्याचा करार होऊ शकतो. हा करार ५.५ अब्ज डॉलर म्हणजेच ४५ हजार कोटी रुपये इतका आहे. राफेलची ‘एम’ आवृत्ती फ्रेंच विमान कंपनी डसॉल्ट एव्हिएशनकडून खरेदी केली जाणार आहे. ही तीच कंपनी आहे जिथून हवाई दलाने ३६ राफेल खरेदी केली आहेत.
भारतीय किनारपट्टीची सुरक्षा अधिक मजबूत करण्याच्या दृष्टीनेही हा दौरा अत्यंत महत्त्वाचा मानला जात आहे. केंद्र सरकारने नौदलासाठी लढाऊ विमाने खरेदी करण्याची तयारी पूर्ण केली आहे.
सन २०१६ मध्ये भारताने फ्रान्सकडून ३६ राफेल लढाऊ विमाने खरेदी करण्यासाठी ५९ हजार कोटींचा करार केला होता. राफेल एम लढाऊ विमाने खास सागरी क्षेत्रात हवाई हल्ल्यांसाठी तयार करण्यात आली आहेत. ते प्रथम स्वदेशी विमानवाहू जहाज INS विक्रांतवर तैनात केले जातील. सध्या आयएनएस विक्रांतवर रशियन मिग-29 तैनात आहेत, ज्यांना हळूहळू सेवेतून बाहेर काढले जात आहे.
पंतप्रधानांच्या फ्रान्स दौऱ्याच्या आधी संरक्षण अधिग्रहण परिषद या कराराला औपचारिक मान्यता देण्यासाठी बैठक घेणार आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार राफेल एम वर तज्ञांचे एकमत झाले आहे.
(हेही वाचा – सर्वोच्च न्यायालयाने ‘त्या’ १२ आमदारांच्या नियुक्तीवरील स्थगिती उठवली)
भारत सरकार गेल्या ४ वर्षांपासून आयएनएस विक्रांतसाठी नवीन लढाऊ विमाने खरेदी करण्याच्या योजनेवर काम करत होते. दोन वर्षांपूर्वी, अमेरिकन बोईंग एफए-18 सुपर हॉर्नेट आणि फ्रेंच राफेल एम यांच्यात निवड करण्याच्या प्रक्रियेवर काम सुरू झाले.
नौदलाने गेल्या वर्षी गोव्यात सुपर हॉर्नेट आणि राफेल एमची चाचणी घेतली होती. दोन्ही लढाऊ विमानांच्या गुण-दोषांबाबत संक्षिप्त अहवाल तयार करण्यात आला. भारतीय संरक्षण तज्ञांना आयएनएस विक्रांतच्या गरजेसाठी राफेल एम योग्य वाटले, तर बोईंग एफए-18 बद्दल भारतीय तज्ञ सहमत नव्हते. त्यामुळे रफाल एमचे आगमन निश्चित मानले जात आहे.
आयएनएस विक्रांतच्या सागरी चाचण्याही सुरू झाल्या आहेत. त्याच्या डेकवरील फायटर ऑपरेशन्सची अजून चाचणी व्हायची आहे. करारावर शिक्कामोर्तब झाल्यानंतर तांत्रिक आणि खर्चाची औपचारिकता पूर्ण होण्यासाठी किमान एक वर्ष लागेल. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की राफेल नौदलासाठी देखील योग्य आहे कारण हवाई दलाने राफेलच्या देखभालीशी संबंधित पायाभूत सुविधा तयार केल्या आहेत.
नौदलासाठीही हे काम करेल. यामुळे खूप पैसे वाचतील. सूत्रांचे म्हणणे आहे की राफेल एमच्या पहिल्या तुकडीला येण्यासाठी ३ वर्षे लागू शकतात. हवाई दलासाठी ३६ राफेलचा सौदा २०१६ मध्ये झाला होता आणि डिलिव्हरी पूर्ण करण्यासाठी ७ वर्षे लागली. राफेलची ‘एम’ आवृत्ती भारतात सध्या असलेल्या राफेल लढाऊ विमानांमधून प्रगत आहे. INS विक्रांत वरून उड्डाण करण्यासाठी स्की जंपिंग हे अधिक शक्तिशाली इंजिन असलेले लढाऊ विमान आहे. याला ‘शॉर्ट टेक ऑफ बट अरेस्टर लँडिंग’ म्हणतात. अगदी कमी जागेतही उतरता येते.
हेही पहा –
Join Our WhatsApp Community