‘४ डिसेंबर’ भारतासाठी खास! काय आहे या दिवसाचे महत्व?

1971 च्या युद्धात भारतीय नौदलाने पाकिस्तान नौदलावर मिळवलेल्या विजयाच्या स्मरणार्थ दरवर्षी 4 डिसेंबर रोजी नौदल दिन साजरा केला जातो. ऑपरेशन ट्रायडेंट अंतर्गत, 4 डिसेंबर 1971 रोजी भारतीय नौदलाने कराचीतील पाकिस्तान नौदलाच्या मुख्यालयावर हल्ला केला आणि मोठ्या प्रमाणात नुकसान केले.

ऑपरेशन ट्रायडेंट अशा प्रकारे केले?

नौदल प्रमुख अॅडमिरल एसएम नंदा यांच्या नेतृत्वाखाली ऑपरेशन ट्रायडेंटचे नियोजन करण्यात आले. त्याची जबाबदारी 25 व्या स्क्वाड्रन कमांडर बब्रू भान यादव यांच्याकडे देण्यात आली होती. या कारवाईदरम्यान दारूगोळा पुरवठा करणाऱ्या जहाजासह अनेक जहाजे नष्ट करण्यात आली. तेलाचे टँकर फोडण्यात आले. कराची ऑइल डेपोमधील ज्वाला 60 किमी अंतरावरून दिसत होत्या, ज्या अनेक दिवस विझल्या जाऊ शकल्या नाहीत. ज्या पद्धतीने हे ऑपरेशन धाडसाने आणि समजूतदारपणे पार पडले, त्यामुळे जगभरात भारतीय नौदलाला एक नवी ओळख मिळाली.

भारतीय नौदलाचा गौरवशाली इतिहास

भारतीय नौदलाचा इतिहास खूप जुना आहे, पण ब्रिटीश वसाहत काळात त्याला रॉयल इंडियन नेव्ही असे नाव देण्यात आले. 26 जानेवारी 1950 रोजी त्याचे भारतीय नौदल असे नामकरण करण्यात आले. आज भारताचे नौदल जगातील पाचव्या क्रमांकाचे नौदल आहे. ज्यामध्ये 155 हून अधिक जहाजे आहेत ज्यात विमानवाहू वाहक INS विक्रमादीत्य आणि 2 हजारहून अधिक मरीन कमांडो आहेत. भारतीय नौदलाच्या मार्कोस कमांडोज, ज्याला जगातील सर्वोत्तम मानले जाते, 2008 च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्याच्या वेळी हॉटेल ताज येथे NSG कमांडोच्या सहकार्याने बचाव कार्य केले. भारतीय नौदलाची नावे वेगवेगळ्या वेळी धैर्य आणि शौर्याने भरलेली आहेत.

 (हेही वाचा: भारतीय यंत्रणांना फसवून ओमिक्राॅन पॉझिटिव्ह रुग्ण झाला पसार )