Cyber Crime : शासकीय विभाग सायबर गुन्हेगारांच्या निशाण्यावर

• प्रतिनिधी 

बंदी घालण्यात आलेल्या ‘डार्कनेट’ वेबसाईटवर शासनाच्या अनेक विभागांची ओळखपत्रे महाराष्ट्र सायबर सेलला आढळून आल्याने खळबळ उडाली आहे. सायबर गुन्हेगारांच्या निशाण्यावर शासकीय विभाग असल्याचा संशय व्यक्त करून महाराष्ट्र नोडल सायबर पोलिसांनी विविध सरकारी विभागांना सायबर हल्ले टाळण्यासाठी खबरदारी घेण्याच्या सूचना जारी केल्या आहेत. अनेक शासकीय विभागांची ओळखपत्रे डार्कनेटवर आढळली आहेत. असे महाराष्ट्र सायबर सेलचे वरिष्ठ अधिकारी म्हटले असून आम्ही या विभागांना त्यांच्या वेबसाइट्स हॅक होण्यापासून सावध राहण्याची सूचना दिली असल्याचे अधिकाऱ्याने सांगितले आहे. मात्र कुठल्या विभागाची ओळखपत्रे डार्कनेटवर आढळून आली याबाबत गुप्तता पाळण्यात आली आहे. (Cyber Crime)

(हेही वाचा – २३ वर्षांपूर्वी भारतात घुसखोरी; अजमेर पोलिसांनी Bangladeshi infiltrators मोहम्मद शाहिदला केली अटक)

सायबर हल्ले रोखण्यासाठी आम्ही त्यातील त्रुटी दूर करण्याचा प्रयत्न करत आहोत. काही प्रकरणांमध्ये असे आढळून आले की काही शासकीय विभागांच्या वेबसाइट्सवरील डेटा, ज्यामध्ये अधिकृत ईमेल आयडी आणि पासवर्ड किंवा आयटी संसाधनांचा समावेश असून तो लीक होत आहे, असे एका अधिकाऱ्याने सांगितले. अलिकडच्या २७४ कोटी रुपयांच्या क्रिप्टोकरन्सी चोरीसह डिजिटल फसवणुकीतील वाढीला प्रतिसाद देताना असे महाराष्ट्र सायबरचे अतिरिक्त पोलिस महासंचालक यशस्वी यादव म्हणाले की, महाराष्ट्र सायबरने ‘महा सायबर सेफ’ मोबाइल अॅप विकसित केले आहे. अँड्रॉइड आणि आयओएस प्लॅटफॉर्मवर लवकरच लाँच होणारे हे अॅप डिजिटल फायरवॉल म्हणून काम करते. सँडबॉक्स तंत्रज्ञानाचा वापर करून क्यूआर कोड, एसएमएस, लिंक्स आणि मोबाइल अॅप्स स्कॅन करते. ते १ ते १०० पर्यंतचा सुरक्षा स्कोअर देते आणि अनाहूत परवानग्या मागणाऱ्या संशयास्पद अॅप्सना ध्वजांकित करते, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना फसवणूक होण्यापासून सक्षम बनवते. (Cyber Crime)

(हेही वाचा – Dead Body : शवागृहातील ७५ बेवारस मृत आत्म्यांना मिळणार मुक्ती; कशी वाचा)

घिबलीमुळे अडचणीत येऊ शकतात

महाराष्ट्र सायबरने वापरकर्त्यांच्या छायाचित्रांचे घिबली-शैलीतील कलाकृतीत रूपांतर करणाऱ्या जनरेटिव्ह एआय टूल्सच्या वापराबाबत इशारा देखील जारी केला. यापैकी अनेक अ‍ॅप्स सत्रानंतर वापरकर्त्यांच्या फाइल्समध्ये प्रवेश करत राहतात. ज्यामुळे संवेदनशील डेटा गोळा करणे आणि अनधिकृत बायोमेट्रिक इमेज डेटाबेस तयार करणे शक्य होते. महाराष्ट्र सायबरने नागरिकांना सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला आहे, “तुमचा चेहरा हा फक्त एक चेहरा नाही. तो डेटा आहे.” मुंबई जागतिक मनोरंजन केंद्र म्हणून उदयास येत असताना, मेगा-इव्हेंटसाठी ऑनलाइन तिकीट घोटाळ्यांमध्ये वाढ झाली आहे . महाराष्ट्र सायबरने बुकमायशो आणि डिस्ट्रिक्ट (पूर्वी झोमॅटो लाईव्ह) सारख्या प्लॅटफॉर्मवर केलेल्या चौकशीत स्कॅल्पिंग सक्षम करणाऱ्या सिस्टम त्रुटी उघडकीस आल्या आहेत. पारदर्शक डिजिटल तिकीटिंगसाठी शिफारसींसह एक श्वेतपत्र प्रसिद्ध केले जाईल असे अधिकारी म्हणाले. (Cyber Crime)

हेही पहा –