cisf constable : CISF मध्ये सामील होण्यासाठी पात्रता निकष कोणते आहेत?

शैक्षणिक पात्रता

• उमेदवाराने मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून किंवा बोर्डातून १२वी उत्तीर्ण असायला हवं. तसंच तुमच्या शैक्षणिक पात्रतेची पडताळणी करण्यासाठी, तुमच्याकडे आवश्यक कागदपत्रं असायला हवीत.
• मूलभूत शैक्षणिक पात्रतेव्यतिरिक्त उमेदवाराकडे संगणक साक्षरता कौशल्ये असायला हवीत. म्हणजेच उमेदवाराला संगणक ऑपरेशन्सची सगळी माहिती असायला हवी आणि संगणक प्रभावीपणे वापरण्याची क्षमता असावी.
• नोकरीच्या प्रोफाइलनुसार उमेदवाराचं इंग्रजी भाषेवर प्रभुत्व असणं गरजेचं असू शकतं. जसं की, इंग्रजी भाषेचं सखोल ज्ञान आणि संवाद साधणे समाविष्ट असू शकते. (cisf constable)

उमेदवाराचे राष्ट्रीयत्व

• उमेदवार भारताचे नागरिक असायला हवेत.
• उमेदवार नेपाळचे नागरिकही असू शकतात.
• उमेदवार भूतानचेही नागरिक असू शकतात.
• तिबेटी निर्वासित असलेले तसंच १ जानेवारी १९६२ सालापूर्वी भारतामध्ये कायमचे स्थायिक होण्यासाठी आलेले व्यक्ती देखील पात्र आहेत.
• असे उमेदवार जे भारतीय वंशाचे असतील, जे श्रीलंका, युगांडा, पाकिस्तान, बर्मा, केनियाचे पूर्व देश, टांझानियाचे संयुक्त प्रजासत्ताक (पूर्वी टांगानिका आणि झांझिबार म्हणून ओळखले जाणारे), झैरे, इथिओपिया, झांबिया, मलावी आणि व्हिएतनाम येथून भारतात कायमचे स्थायिक होण्यासाठी आलेले आहेत ते सुद्धा अर्ज करू शकतात. (cisf constable)

वयोमर्यादा आणि सवलतीचे निकष

या पदाकरिता पात्र होण्यासाठी उमेदवाराचं वय १८ ते २५ वर्षांदरम्यान असणं गरजेचं आहे. तसंच CISF साठी ही वयोमर्यादा उत्तर भारतातल्या उमेदवारांसाठीही लागू आहे. (cisf constable)

(हेही वाचा – Maharashtra Assembly Session 2025 : तरुणाचे विधानभवन परिसरातील झाडावर चढून आंदोलन ; क्रेनने झाडावर चढले आमदार अग्रवाल आणि…)

खालील यादीमध्ये समाविष्ट असलेल्या श्रेणींवर आधारित वेगवेगळ्या वयोमर्यादेतील सवलती दिल्या आहेत : 

• अनुसूचित जमाती/अनुसूचित जाती (ST/SC) ५ वर्षं
• अपंग व्यक्ती (PWD) १० वर्षं
• इतर मागासवर्गीय (OBC) ३ वर्षं
• माजी सैनिक (सैन्य कर्मचारी) ५ वर्षं
• विधवा/घटस्फोटित महिला ९ वर्षं

शारीरिक तंदुरुस्ती आणि वैद्यकीय मानके

CISF साठी शारीरिक पात्रतेमध्ये शारीरिक तंदुरुस्तीच्या काही प्रमुख पैलूंची पूर्तता करणे समाविष्ट आहे. (cisf constable)

उंची

• सामान्य/ओबीसी/एससी – •पुरुष – १७० सेमी
• महिला – १५७ सेमी

एसटी 

• पुरुष – १६२.५ सेमी
• महिला – १५४ सेमी

गोरखा श्रेणीचे उमेदवार/ ईशान्य भारतातील उमेदवार –

• पुरुष – १५७ सेमी
• महिला – NA

रिलॅक्सेशन :

मराठा, कुमाऊनी, गढवाली, डोग्रा, श्रेणीचे उमेदवार.

त्रिपुरा, अरुणाचल प्रदेश, नागालँड, मणिपूर, मिझोरम, सिक्कीम, हिमाचल प्रदेश मेघालय, आसाम, लडाख आणि जम्मू आणि काश्मीर येथून येणारे उमेदवार –

• पुरुष – १६५ सेमी
• महिला- १५५ सेमी

पुरुषांना या पदाकरिता पात्र होण्यासाठी खाली सांगितल्याप्रमाणे छातीचं माप असं आवश्यक आहे :

• सामान्य/ओबीसी/अनुसूचित जाती विस्तारित – ७७ सेमी, विस्तारित – ८२ सेमी
• एसटी विस्तारित – ७६ सेमी, विस्तारित – ८१ सेमी

• रिलॅक्सेशन : कुमाऊनी, त्रिपुरा, मिझोरम, आसाम, हिमाचल प्रदेश आणि जम्मू आणि काश्मीर विस्तारित – ७७ सेमी, विस्तारित – ८२ सेमी

याव्यतिरिक्त, या पदासाठी पात्र होण्यासाठी महिलांचं वजन ४०किलोग्रॅम एवढं असणं गरजेचं आहे. (cisf constable)

(हेही वाचा – Kunal Kamra च्या अडचणी वाढल्या; मनमाडमध्ये तिसरा एफआयआर दाखल, मुंबई पोलिसांनीही अपील फेटाळले)

तसंच उमेदवारांना पाच स्पर्धांमध्ये होणाऱ्या शारीरिक कार्यक्षमता चाचणीसाठीही पात्र असणं आवश्यक आहे.

पुरुष

• १.६ किमी शर्यत ६.५ मिनिटांत
• १०० मीटर शर्यत १६ सेकंदात
• उंच उडी – ३.९ फूट
• लांब उडी – १२ फूट
• शॉट पुट (१६ पौंड)- १४.८ फूट

महिला

• ८०० मीटर शर्यत ४ मिनिटांत
• १०० मीटर शर्यत १८ सेकंदात
• उंच उडी – ३ फूट
• लांब उडी – ९ फूट
• शॉर्ट पुट – लागू नाही

वैद्यकीय मानके

जवळची दृष्टी

• दृष्टी मानक
• चांगले डोळे – एन६
• वाईट डोळे – एन९

दूरची दृष्टी

• दृष्टी मानक
• चांगले डोळे ०६-जून
• वाईट डोळे ०६-सप्टेंबर

याव्यतिरिक्त उमेदवारांना खालीलपैकी कोणतीही वैद्यकीय समस्या नसावी जसं की,

• नॉक नी
• फ्लॅट फूट
• व्हॅरिकोज व्हेन
• डोळ्यांमध्ये तिरकेपणा
• मानसिक विकार इत्यादी.

याशिवाय, वैद्यकीय मानकांनुसार उमेदवाराचं वजन त्यांच्या उंची आणि वयानुसारच असलं पाहिजे. (cisf constable)

(हेही वाचा – KTM 125 Duke 2025 : केटीएम कंपनी १२५ ड्यूकचं नवीन व्हर्जन आणणार भारतीय बाजारांत)

निवड प्रक्रिया आणि भरती टप्पे

सीआयएसएफ करिता निवड प्रक्रियेमध्ये अनेक टप्पे असतात. तसंच प्रत्येक टप्प्यात उत्कृष्ट कामगिरी करण्यासाठी उमेदवाराने स्वतःला धोरणात्मकरित्या तयार केलं पाहिजे. सीआयएसएफसाठी निवड प्रक्रियेच्या या टप्प्यांमध्ये पुढील गोष्टींचा समावेश आहे :

• शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी म्हणजेच पीईटी आणि शारीरिक मानक चाचणी म्हणजेच पीएसटी होय.
• लेखी परीक्षा : संबंधित विषयांमधलं उमेदवाराचं ज्ञान आणि कौशल्ये तपासण्यासाठी लेखी परीक्षा घेतली जाते.
• कागदपत्रांची पडताळणी : उमेदवाराची पात्रता आणि सत्यता सुनिश्चित करण्यासाठी काही महत्त्वाची कागदपत्रं आणि प्रमाणपत्रं गरजेची असतात.
• वैद्यकीय तपासणी : नोकरीसाठी उमेदवाराची शारीरिक आणि वैद्यकीय तंदुरुस्ती तपासण्यासाठी त्यांना वैद्यकीय तपासणी करावी लागते.
• अंतिम गुणवत्ता यादी : मागील टप्प्यांमधील उमेदवारांच्या कामगिरीच्या आधारे, अंतिम गुणवत्ता यादी तयार केली जाते. ही यादी शेवटी उमेदवारांची सीआयएसएफसाठी निवड झाली आहे की नाही हे ठरवते. (cisf constable)

हेही पहा –