दक्षिण मुंबईच्या मध्यभागी असलेला हॉर्निमन सर्कल हा देशाच्या आर्थिक राजधानीचं म्हणजेच मुंबईचं बिजनेस सेंटर स्थापन करण्यासाठी बांधलेला परिसर आहे. हा परिसर समुद्राच्या जवळ असल्यामुळे थेट दृष्टीक्षेपात येतो. तसंच सहज शक्य असलेल्या प्रवेशामुळे हे ठिकाण ब्रिटिश राजवटीच्या काळात प्रशासन आणि व्यापारासाठी एक महत्त्वाचं स्थान बनलं होतं.
कला संस्कृतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि भारताशी संबंधित असलेल्या ज्ञानाचा प्रचार करण्यासाठी १८३३ साली या ठिकाणी एशियाटिक लायब्ररी बांधण्यात आली होती. स्थापत्यशास्त्राच्या निओक्लासिकल शैलीत बांधण्यात आलेल्या या वस्तूने हॉर्निमन सर्कलच्या सध्या ज्ञात असलेल्या क्षेत्राची वास्तुकला परिभाषित करण्यास सुरुवात केली. (Horniman Circle Gardens)
(हेही वाचा – Balasaheb Thackeray यांच्या स्मारकाचे श्रेय कुणाचे? उद्धव ठाकरे म्हणाले, उद्घाटन करेल त्या…)
या वास्तू संरचनेच्या प्रवेशद्वारावर भव्य पायऱ्यांसोबतच, डोरिक ऑर्डरचे भव्य स्तंभ उभारलेले आहेत. या स्तंभांच्या उंचीमुळे आजूबाजूच्या परिसरावर या वास्तुचं पूर्ण वर्चस्व टिकून आहे. तसंच या ठिकाणाहून मरीन ड्राइव्हपर्यंतचं दृश्य सहज दिसतं.
हे सर्कल विजेचा शोध लागण्यापूर्वीच्या काळात बांधण्यात आलं होतं. त्यामुळे इथे सागवानी लाकूड फ्लोअरिंग आणि आतील भाग कास्ट-लोखंडी आहेत. तसंच इथे असलेल्या मोठ्या स्कायलाइट्समुळे सूर्याच्या उष्णतेपासून थोडासा आरामही मिळतो आणि या ठिकाणी पुरेसा प्रकाशही येऊ शकतो. तरी सर्कलच्या समोरचा भाग सुरुवातीला नारळाच्या शेंड्या टाकण्यासाठी वापरला जात होता. (Horniman Circle Gardens)
(हेही वाचा – Murder : उपसचिवाच्या पत्नीकडून पोटच्या मुलाची हत्या; वांद्रे पूर्व येथील घटनेने उडाली खळबळ)
पण लवकरच सर्व बाजूंनी सुसज्ज असलेल्या एका सुंदर बागेत या भागाचं नूतनीकरण करण्यात आलं. हॉर्निमन सर्कल हे सध्या मुंबईतल्या सर्वांत मोठ्या उद्यानांपैकी एक आहे. त्याच एकूण क्षेत्रफळ १०,१०१ चौ.मी. एवढं आहे. या ठिकाणी स्थानिकांना बसण्यासाठी आणि आराम करण्यासाठी मध्यभागी बाग आहे. तर त्याच्या सभोवतालच्या संरचनांमध्ये बँकिंग, प्रशासन यांसारखी प्रमुख कार्यालये आहेत. त्यामुळे हा परिसर मुंबईसारख्या गजबजलेल्या शहराच्या केंद्रामध्ये बदलला.
या बिझनेस सेंटरच्या वक्र संरचनांमध्ये इमारतीच्या दर्शनी भागावर विविध नक्षीदार कलाकृती कोरलेल्या आहेत. या कलाकृती या बिझनेस सेंटरच्या संरचनेत जिवंतपणा आणतात. प्रत्येक की स्टोनच्या वळणावर गॉथिक घटकांचा बदल असल्याने इथे येणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला नेव्हिगेट करण्यास मदत मिळते. (Horniman Circle Gardens)
(हेही वाचा – सगळ्यात मोठे vihar lake कुठे आहे माहित आहे का?)
मध्यभागी हॉर्निमन सर्कल गार्डन आणि एका बाजूला एशियाटिक लायब्ररी असलेल्या वास्तू संरचनांची ही अद्वितीय मांडणी जॉर्जियन शैलीतली वक्र संरचना या परिसरामध्ये मिसळून जागेची शोभा वाढवण्याचं काम करतात. या ठिकाणी असलेले एशियाटिक ते कॉलोनेड आर्चवेपर्यंत विस्तारलेले डोरिक शैलीतले स्तंभ संपूर्ण क्षेत्राच्या उच्च भव्यतेला अधोरेखित करतात. (Horniman Circle Gardens)
हेही पहा –
Join Our WhatsApp Community