kalyan railway station : कल्याण रेल्वे स्टेशनचा इतिहास काय आहे? किती जुने आहे हे स्थानक!

कल्याण जंक्शन हे मुंबई उपनगरीय मध्य रेल्वेच्या मुख्य मार्गावर स्थित एक महत्त्वाचे रेल्वे जंक्शन आहे. हे स्थानक मुंबईच्या उत्तर-पूर्वेला ५४ किमी (३४ मैल) अंतरावर आहे. हे भारतातील टॉप १० सर्वात व्यग्र रेल्वे स्थानकांपैकी एक आहे. सर्व प्रमुख गाड्यांसाठी हा महत्त्वाचा थांबा आहे. (kalyan railway station)

नागपूर दुरांतो आणि डेक्कन क्वीन या दोन गाड्या कल्याणला थांबत नाहीत. यार्ड रिमॉडेलिंग प्रकल्पांतर्गत कल्याण जंक्शनला ६ नवीन प्लॅटफॉर्म मिळणार आहेत. या प्रकल्पासाठी रेल्वे गुड्स ट्रेनच्या पूर्वेला जमीन उपलब्ध करुन देण्यात आली आहे. या प्रकल्पामुळे उपनगरीय आणि लोकल ट्रेनचे कामकाज वेगळे केले जाईल. कल्याण-अहमदनगर रेल्वे प्रकल्प हा अहमदनगर रेल्वेच्या जागेवरील एक जुना आणि महत्त्वाचा रेल्वे प्रकल्प होता, ज्याची योजना ब्रिटिश राजवटीत आखण्यात आली होती. (kalyan railway station)

ब्रिटीश राजवटीत नियोजित कल्याण-अहमदनगर रेल्वे प्रकल्पाचा उद्देश कल्याणला अहमदनगरशी जोडण्याचा होता. तथापि, या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पासमोर माळशेज घाट विभागातील १८.९६ किमी लांबीच्या बोगद्याचा समावेश होता. हा प्रकल्प अपूर्ण असला तरी कल्याण-मुरबाड विभाग (पहिला टप्पा) सध्या सर्वेक्षण १ अंतर्गत आहे. (kalyan railway station)

(हेही वाचा – Uday Samant : सरकार घेणार राज्यातील मोठ्या शहरांमधील शासकीय रुग्णालयांतील सोयी-सुविधांचा आढावा)

१६ एप्रिल १८५३ रोजी बोरी बंदर-तन्ना मार्ग सुरू होण्यापूर्वीच, पुढील प्रगती सुरू होती. तन्नाच्या पलीकडच्या विस्तारासाठी दोन तन्ना खाडी आणि गोडाडंघुर टेकड्यांमध्ये पारसिक पॉइंटपर्यंत (आजच्या पारसिक टेकडीखाली) नेव्हिगेशन करण्याची आवश्यकता होती. एप्रिल १८५१ मध्ये विल्यम व्हायथेस आणि जॅक्सन या कंत्राटदारांना हा विभाग देण्यात आला होता, ज्याची किंमत रु. ३,४१,४०७ एवढी होती आणि डिसेंबर १८५३ मध्ये हे कंत्राट पूर्ण झाले. कॅलियनच्या पुढे असलेला भाग मे १८५२ मध्ये पारशी कंत्राटदार जमशेतजी दोराबजी यांना देण्यात आला, ज्याची किंमत रु. १,६५,८५१ एवढी होती आणि हे काम एप्रिल १८५४ मध्ये पूर्ण झाले. कॅलियनची लाईन १ मे १८५४ मध्ये सुरु झाली. (kalyan railway station)

बोरी बंदर ते कॅलियन हा पहिला प्रवास १ मे रोजी संध्याकाळी ४:५० वाजता सुरू होणार होता, लॉर्ड एल्फिन्स्टन यांच्या सोबत सुमारे २५० प्रवासी होते. ट्रेन अखेरीस संध्याकाळी ६:१० वाजता कॅलियनला पोहोचली. १८५३ च्या बॉम्बे ते तन्ना या पहिल्या रेल्वे प्रवासाप्रमाणेच गंतव्यस्थानावर बँड, सजावट आणि रात्रीच्या जेवणाची जय्यत तयारी करण्यात आली होती. रात्री फटाके फोडण्यात आले. जल्लोष साजरा झाल्यानंतर ट्रेन रात्री ९ वाजता परतीच्या प्रवासासाठी निघाली, दोन तासांनंतर रात्री ११ वाजता पोहोचली. हा होता या मार्गाचा प्रवास आणि इतिहास. तुम्हाला हा लेख कसा वाटला हे नक्की कळवा. (kalyan railway station)

हेही पहा –