raj bhavan mumbai : राज्यपालांच्या राजभवनात सामान्य माणूस जाऊ शकतो का?

राज्यपाल हे महाराष्ट्र राज्याचे संवैधानिक प्रमुख असतात. ते भारतीय संविधानात परिभाषित केलेल्या अधिकारांचा वापर करतात. राज्यपाल हे राज्यातील विद्यापीठांचे माजी अधिकृत कुलपती देखील असतात. राज्यपालांकडे राज्याच्या विविध प्रदेशांच्या विकासाशी संबंधित संविधानाच्या अनुच्छेद ३७१(२) आणि अनुसूचित क्षेत्रांच्या प्रशासनाशी संबंधित संविधानाच्या अनुसूची पाच अंतर्गत विशेष जबाबदारी दिली जाते.

राज्यपालांचे सचिवालय हे त्यांना त्यांच्या संवैधानिक, औपचारिक आणि इतर राज्य स्तरावरच्या जबाबदाऱ्या, तसंच राज्यातल्या विद्यापीठांचे कुलपती म्हणून त्यांची कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी सर्व प्रकारचे सचिवीय सहाय्य प्रदान करते. (raj bhavan mumbai)

(हेही वाचा – Maharashtra Weather Update: राज्याचा पारा आणखी चढणार; अवकाळी पावसाची शक्यता)

राज्यपालांचे सचिवालय हे राज्यपालांचे सचिव पदावर असलेल्या व्यक्तीच्या नेतृत्वाखाली काम करत असते. या सचिवांना संघटनेमध्ये उपलब्ध असलेल्या तपशीलांनुसार अधिकारी आणि कर्मचाऱ्यांच्या पथकाद्वारे मदत केली जाते. राज्यपालांच्या सचिवालयात सचिवालय आणि घरगुती अशी दोन आस्थापने समाविष्ट आहेत.

महाराष्ट्र राज्यात चार राज्यपाल भवन आहेत. त्यांना सामान्यतः “राजभवन मुंबई”, “राजभवन पुणे”, “राजभवन नागपूर” आणि “राजभवन महाबळेश्वर” म्हणून ओळखलं जातं. राज्यपालांचं सचिवालय आणि राज्यपालांचं घर “राजभवन मुंबई” येथे आहे. (raj bhavan mumbai)

(हेही वाचा – katraj snake park lake : १३ फूट लांब किंग कोब्रा पाहायचा असेल तर कात्रज स्नेक पार्कला अवश्य भेट द्या!)

महाराष्ट्रातल्या राजभवनाचे पत्ते :-

• राजभवन मुंबई, वाळकेश्वर रोड, मलबार हिल, मुंबई – ४०० ०३५.
• राजभवन पुणे, गणेश खिंड, राजभवन-औंध रोड, पुणे – ४११ ००७.
• राजभवन नागपूर, सदर, नागपूर – ४४० ००१.
• राजभवन महाबळेश्वर, तालुका महाबळेश्वर, जिल्हा सातारा – ४१२ ८०६.

राजभवन हे महाराष्ट्राच्या राज्यपालांचं अधिकृत निवासस्थान आहे. ते मलबार हिल येथे सुमारे ५० एकरच्या क्षेत्रात पसरलेलं आहे. या इस्टेटला तीनही बाजूंनी समुद्राने वेढलेलं आहे.

राजभवन हे पर्यटकांसाठी खुले आहे. पर्यटक इथल्या बँक्वेट हॉलला भेट देऊ शकतात. राजभवनाच्या संकुलातल्या इमारती पाहू शकतात. तसंच पहाटे समुद्रावर उगवणारा सूर्य देखील पाहू शकतात. (raj bhavan mumbai)

राजभवन मुंबई इथल्या दौऱ्यामध्ये तुम्हाला मुंबईचा इतिहास, महाराष्ट्र-गुजरात फाळणी आणि स्वातंत्र्यपूर्व भारताबद्दलही माहिती मिळेल. जर तुम्ही भाग्यवान असाल तर तुम्ही राज्यपालांसोबत चहाचा आनंद घेऊ शकता.

(हेही वाचा – khadakwasla lake : मुंबईतली चौपाटी माहितीय, पण खडकवासला धरणाजवळ आहे पुण्याची चौपाटी, हे माहितीय का?)

राजभवन, मुंबई इथला इतिहास

राजभवन हे राज्यपालांचं अधिकृत निवासस्थान असण्यापूर्वी, फक्त त्यांचं उन्हाळी निवासस्थान होते. त्यावेळी राज्यपालांचं निवासस्थान हे बॉम्बे कॅसलमध्ये होतं. त्यानंतर ते अपोलो स्ट्रीट आणि मग परळ येथे हलविण्यात आलं.

१८८५ साली मलबार हिल येथे हे निवासस्थान उभारण्यात आले. तेव्हापासूनचं ते ब्रिटिश काळातल्या राज्यपालांचं आणि नंतर महाराष्ट्राच्या राज्यपालांचं निवासस्थान म्हणून कायम आहे. (raj bhavan mumbai)

राजभवन, मुंबई इथली वास्तुकला

सुंदर हिरव्यागार विभागात मुंबईतल्या राजभवनाची इमारत उभारलेली आहे. राजभवनाच्या संकुलात पाच मुख्य इमारती आहेत. जल भूषण, जल लक्ष्मण, जल चिंतन, जल विहार आणि जल सभागृह अशी त्या इमारतींची नावं आहेत.
या इमारतींमध्ये आधुनिक भारतीय शैलीच्या वास्तुकला आणि ब्रिटिश वास्तुशैलीचं मिश्रण आहे.

जल भूषण ही एक निवासी इमारत आहे. त्यात इतर विभागांसह अभ्यागतांसाठी प्रतीक्षालय, कॉन्फरन्स रूम आणि जेवणाची खोली देखील आहे. तर आलिशान अशा जल लक्ष्मी या इमारतीत मराठा शैलीतली स्थापत्यकला आणि कोरीवकाम केलेलं आहे. या ठिकाणी राज्यपाल हे सरकार प्रमुखांचं स्वागत करतात. (raj bhavan mumbai)

राजभवन, मुंबई प्रवेश शुल्क

• प्रति व्यक्ती – ₹१५०

(हेही वाचा – Union Budget 2025 : निर्मला सीतारमण यांचा अर्थसंकल्प सादर ; काय स्वस्त, काय महाग?)

काय पाहू शकता?

राजभवनाच्या या दौऱ्यात तुम्ही बँक्वेट हॉल, वॉकिंग पाथ आणि राज्यपालांचं निवासस्थान यांना भेट यांना भेट देऊ शकता. इथे असलेला एक टूर गाईड राजभवनाचा इतिहास आणि राज्यपालांची भूमिका समजावून सांगतो. तसंच तुम्ही मरीन ड्राइव्हवर सूर्योदयाचं मनोरम्य दृश्य पाहू शकता. (raj bhavan mumbai)

राजभवन, मुंबई येथे पर्यटक म्हणून भेट देण्याच्या वेळा खालीलप्रमाणे आहेत – 

सोमवार – बंद
मंगळवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००
बुधवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००
गुरुवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००
शुक्रवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००
शनिवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००
रविवार – सकाळी ६:१५ ते ८:००

हेही पहा –