देशासाठी स्वातंत्र्यासाठी संपूर्ण आयुष्याचा त्याग करणारे स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांच्या १४०व्या जयंतीनिमित्त देशवासियांना एक महत्वपूर्ण भेट मिळणार आहे. देशातील अनेक समस्यावर जेथे तोडगा काढला जातो त्या संसदेच्या नवीन वास्तूचे उद्घाटन 28 मे रोजी होणार आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते हा सोहळा संपन्न होणार आहे. याप्रसंगी देश विदेशातील अनेक मान्यवरांची उपस्थिती राहणार आहे.
लोकसभा अध्यक्ष ओम बिर्ला यांनी स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांच्या १४० व्या जयंतीनिमित्त ही नवीन वास्तू देशाला अर्पण करणार असल्याचे म्हटले आहे. महत्वपूर्ण बाब अशी की, देशात अटल बिहारीं वाजपेयी यांचे सरकार असताना स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांचे एक चित्र (पोर्ट्रेट ) संसदेच्या सेंट्रल हॉलमध्ये 2003 मध्ये लावण्यात आले होते. यावेळी काँग्रेससह अन्य पक्षांनी देखील याचा कडाडून विरोध केला होता. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा ड्रीम प्रोजेक्ट सेंट्रल व्हिस्टा अंतर्गत नवीन संसद भवनाचे (संसद भवन) काम पूर्ण झाले आहे.
सेंट्रल व्हिस्टा प्रकल्पांतर्गत राष्ट्रपती भवन ते इंडिया गेट या तीन किमी लांबीच्या रस्त्याचा पुनर्विकास करण्यात आला. गेल्या वर्षी ८ सप्टेंबर रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते त्याचे उद्घाटन करण्यात आले होते. त्याच दिवशी त्यांनी त्याचे नाव बदलून राजपथ ते कर्तव्यपथ असे केले. ड्युटी रोड, संसद भवन, पंतप्रधान कार्यालय-गृह, केंद्रीय सचिवालय इमारत आणि उपराष्ट्रपती एन्क्लेव्ह देखील सेंट्रल व्हिस्टा पॉवर कॉरिडॉरचा भाग आहेत. हे केंद्र सरकारची एजन्सी सीपीडब्ल्यूडी बनवत आहे. 64 हजार 500 चौरस मीटरमध्ये बांधलेली ही इमारत 4 मजली आहे. तिला 3 दरवाजे आहेत, त्यांना ज्ञानद्वार, शक्तीद्वार आणि कर्मद्वार अशी नावे आहेत. खासदार आणि व्हीआयपींसाठी स्वतंत्र प्रवेश आहे. नवीन इमारत जुन्या इमारतीपेक्षा 17 हजार चौरस मीटर मोठी आहे. त्यावर भूकंपाचा परिणाम होणार नाही. त्याची रचना एचसीपी डिझाइन, प्लॅनिंग आणि मॅनेजमेंट प्रायव्हेट लिमिटेडने तयार केली आहे. त्याचे शिल्पकार बिमल पटेल आहेत.
नवीन इमारतीचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे संविधान सभागृह. या सभागृहात संविधानाची प्रत ठेवण्यात येणार असल्याचे सांगण्यात येत आहे. याशिवाय महात्मा गांधी, जवाहरलाल नेहरू, सुभाषचंद्र बोस, देशाच्या पंतप्रधानांचे मोठे फोटोही लावण्यात आले आहेत. 15 जानेवारी 2021 रोजी नवीन त्रिकोणी आकाराच्या संसद भवनाचे बांधकाम सुरू झाले. ही इमारत गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये पूर्ण होणार होती. नवीन संसद भवनाची पायाभरणी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते 10 डिसेंबर 2020 रोजी करण्यात आली. तेव्हा ते म्हणाले होते की, जेव्हा भारत आपल्या स्वातंत्र्याची 75 वर्षे साजरी करेल तेव्हा संसदेच्या नवीन इमारतीपेक्षा सुंदर काहीही असू शकत नाही.
- सध्या लोकसभेची आसनक्षमता 590 आहे. नवीन लोकसभेत 888 आसने आहेत आणि व्हिजिटर्स गॅलरीत 336 पेक्षा जास्त लोक बसू शकतात.
- सध्या राज्यसभेची आसनक्षमता 280 आहे. नवीन राज्यसभेत 384 आसने आहेत आणि अभ्यागत गॅलरीत 336 पेक्षा जास्त लोक बसू शकतील.
- लोकसभेत एवढी जागा असेल की दोन्ही सभागृहांच्या संयुक्त अधिवेशनादरम्यान लोकसभेतच 1272 हून अधिक खासदार एकत्र बसू शकतील.
- संसदेच्या प्रत्येक महत्त्वाच्या कामासाठी स्वतंत्र कार्यालये असतील. अधिकारी व कर्मचाऱ्यांसाठी हायटेक कार्यालयाची सुविधा असेल.
- कॅफे आणि जेवणाचे क्षेत्रही हायटेक असेल. समितीच्या बैठकीच्या विविध दालनांमध्ये हायटेक उपकरणे बसविण्यात आली आहेत.
- कॉमन रूम, लेडीज लाउंज आणि व्हीआयपी लाउंज देखील आहेत.