Claim Review : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा एक जुना व्हिडीओ व्हायरल होत असून ज्यामध्ये मोदी हे अमेरिकेसारखे जगातील सुशिक्षित देश बॅलेट पेपरद्वारे मतदान करतात, तर भारतात अशिक्षित लोक ईव्हीएमद्वारे मतदान करतात. नेटकऱ्यांनी हा व्हिडिओ शेअर केला.
Claimed By : सोशल मीडिया युजर्स Fact Check : चूकीची बातमी Created By : BOOM Translate By : हिंदुस्थान पोस्ट मराठी
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा एक जुना व्हिडीओ सोशल मीडियावर व्हायरल झाला आहे, ज्यामध्ये मोदी हे अमेरिकेसारखे जगातील सुशिक्षित देश बॅलेट पेपरद्वारे मतदान करतात, तर भारतात अशिक्षित लोक ईव्हीएमद्वारे मतदान करतात. नेटकऱ्यांनी हा व्हिडिओ शेअर केला. 2014 मध्ये सत्तेवर येण्यापूर्वी पंतप्रधान मोदी यांनी ईव्हीएमऐवजी (EVM) बॅलेट पेपरद्वारे मतदान करण्याचे समर्थन करत होते, असा दावा हा व्हिडिओ व्हायरल करणाऱ्या नेटकऱ्यांनी म्हटले.
BOOM ने या व्हिडिओची सत्यता पडताळली तेव्हा हा व्हिडिओ खोटा असल्याचे समोर आले. कारण व्हायरल व्हिडिओ संक्षिप्त आहे. संपूर्ण व्हिडिओमध्ये पंतप्रधान मोदी यांनी EVM द्वारे भारतातील निवडणुकांचे कौतुक करत आहेत आणि त्या देशांवर टीका करत आहेत जे अजूनही बॅलेट पेपरद्वारे मतदान करतात, ही व्हिडिओ क्लिप 2014 मध्ये नरेंद्र मोदी पंतप्रधान झाल्यानंतरची आहे. डिसेंबर २०१६ मध्ये उत्तर प्रदेशातील मुरादाबाद येथे एका सार्वजनिक सभेला ते संबोधित करत होते.
समाजवादी पक्षाचे प्रवक्ते आयपी सिंग यांनी X वर ही व्हिडिओ क्लिप शेअर करताना लिहिले, ‘देशातून ईव्हीएम (EVM) हटवण्याची वकिली करणारे आदरणीय पंतप्रधान मोदीजी म्हणाले की, आता निवडणुका बॅलेट पेपरवर व्हाव्यात.’ (संग्रह लिंक) फेसबुकवर हा व्हिडिओ शेअर करताना एका यूजरने लिहिले की, ‘आम्ही सत्तेत आलो तर ईव्हीएमचा वापर करून निवडणुका बंद करू. मोदी ईव्हीएमला विरोध करतात. मोदींनी अमेरिकेत बॅलेट पेपरद्वारे निवडणुका घेतल्याचे उदाहरण दिले.’
बूमने व्हिडिओची तपासणी केली आणि पीएम मोदींनी ईव्हीएम (EVM) आणि बॅलेट पेपरवर दिलेली काही भाषणे Google वर संबंधित कीवर्डसह शोधली. आम्हाला आढळले की, व्हायरल क्लिप त्यांनी 3 डिसेंबर 2016 रोजी मुरादाबाद, यूपी येथे दिलेल्या भाषणातून घेतली आहे. आम्हाला हे संपूर्ण भाषण पंतप्रधान मोदींच्या अधिकृत यूट्यूब चॅनलवर मिळाले. यामध्ये, व्हायरल व्हिडिओचा भाग 55:10 च्या टाइमफ्रेममधून पाहिला जाऊ शकतो, पूर्ण भाषण ऐकल्यानंतर, आम्हाला असे आढळले की पंतप्रधान मोदी भारतीयांना निरक्षर म्हणणाऱ्यांवर टीका करत आहेत.
पीएम मोदी म्हणतात, “काही लोक म्हणतात, आपला देश गरीब आहे, लोक निरक्षर आहेत, लोकांना काही कळत नाही. आजही जगातील सुशिक्षित देश निवडणुका आल्या की बॅलेट पेपरवर मतदान करतात.” उत्तर देताना म्हणाले, “हा भारत आहे, ज्याला तुम्ही निरक्षर म्हणता, त्याला बटण दाबून मतदान कसे करायचे हे माहित आहे, भारतातील लोकांच्या ताकदीला कमी लेखू नका. (EVM)
(सदर फॅक्ट चेक BOOM या वेबसाईटने प्रसिद्ध केलं आहे. ‘शक्ती कलेक्टिव्ह’चा भाग म्हणून ‘हिंदुस्थान पोस्ट’ने त्याचा अनुवाद केला आहे)
