Israel-Palestine War : 35 एकर जमीन, 75 वर्षांचा इतिहास, 3 धर्मांचे दावे; ‘हे’ आहे इस्रायल-पॅलेस्टाईन युद्धाचे मूळ

169
Israel-Palestine War : 35 एकर जमीन, 75 वर्षांचा इतिहास, 3 धर्मांचे दावे; 'हे' आहे इस्रायल-पॅलेस्टाईन युद्धाचे मूळ
Israel-Palestine War : 35 एकर जमीन, 75 वर्षांचा इतिहास, 3 धर्मांचे दावे; 'हे' आहे इस्रायल-पॅलेस्टाईन युद्धाचे मूळ

7 ऑक्टोबरच्या रात्री जेव्हा जग झोपले होते, तेव्हा हमासने अचानक रॉकेटसह असंख्य इस्रायली लक्ष्यांवर हल्ले केले. (Israel-Palestine War) या हल्ल्यात हमासने ५ हजार ते ७ हजार रॉकेट डागले. या हल्ल्यात नऊशेहून अधिक इस्रायली ठार झाले. प्रत्युत्तरात इस्रायलनेही प्रत्युत्तरात हल्ले केले. ज्यामध्ये तीनशेहून अधिक पॅलेस्टिनींचा मृत्यू झाला. 35 एकर जमिनीच्या तुकड्यासाठी इस्रायल आणि पॅलेस्टाईन वर्षानुवर्षे का भांडत आहेत, याचे कारण संपूर्णतः धार्मिक आहे. संपूर्ण जग एकूण 95 अब्ज 29 कोटी 60 लाख एकर भूमीवर स्थिरावले आहे. त्यावर जगभरातील सुमारे 8 अब्ज लोक रहातात. या 95 अब्ज 29 कोटी 60 लाख एकर जमिनीपैकी केवळ 35 एकर जमीन आहे, ज्यासाठी वर्षानुवर्षे युद्ध सुरू आहे. या युद्धात हजारो जीव मृत्युमुखी पडले आहेत. मात्र आजही जगातील एकूण 95 अब्ज 29 कोटी 60 लाख एकर जमिनीपैकी या 35 एकर जमिनीच्या मालकी हक्काबाबत कोणताही निर्णय झालेला नाही. हे युद्ध वर्षानुवर्षे सुरू आहे. (Israel-Palestine War)

(हेही वाचा – Shivsena Dasera Rally : शिवसेनेने शिवतीर्थावरील दसरा मेळाव्याचा हट्ट सोडला, घेतला अर्ज मागे)

युद्ध समजून घेण्यासाठी या 35 एकर जमिनीचे संपूर्ण सत्य समजून घेणे आवश्यक आहे. जेरुसलेममध्ये 35 एकर जमिनीवर एक जागा आहे, जी ३ धर्मांची आहे. ज्यू या ठिकाणाला ‘हर-हवाईत’ किंवा ‘टेंपल माउंट’ म्हणतात, तर मुसलमान त्याला ‘हराम-अल-शरीफ’ म्हणतात. ही जागा एकेकाळी पॅलेस्टाईनच्या ताब्यात होती. पुढे इस्रायलने ते आपल्या ताब्यात घेतले. असे असूनही आजचे सत्य हे आहे की,  ‘टेंपल माउंट’ किंवा ‘हरम अल शरीफ’ इस्त्राईल किंवा पॅलेस्टाईनच्या ताब्यात नाही. उलट ही संपूर्ण जागा संयुक्त राष्ट्रांच्या अंतर्गत आहे.

हा 35 एकर जमिनीचा तुकडा शेकडो वर्षांपूर्वी ख्रिश्चनांनी ताब्यात घेतला होता; परंतु ही जागा 1187 मध्ये मुसलमानांनी ताब्यात घेतली आणि तेव्हापासून 1948 पर्यंत ती फक्त मुसलमानांच्या ताब्यात होती; पण त्यानंतर 1948 मध्ये इस्रायलचा जन्म झाला आणि तेव्हापासून या जमिनीच्या तुकड्यावरून वेळोवेळी संघर्ष सुरू झाला. (Israel-Palestine War)

इस्लामी मान्यता

मुसलमानांच्या विश्वासानुसार हरम-अल-शरीफ हे त्यांच्यासाठी मक्का आणि मदिना नंतर तिसरे पवित्र स्थान आहे. मुस्लिम धार्मिक ग्रंथ कुराणनुसार, शेवटचे प्रेषित महंमद उडत्या घोड्यावर स्वार होऊन मक्केहून हरम अल शरीफ येथे पोहोचले. येथून ते स्वर्गात गेले. जेरुसलेममध्ये याच हरम अल शरीफवर मशीद बांधण्यात आली होती. ज्याचे नाव ‘अल अक्सा मशीद’ आहे. ‘जेरुसलेममध्ये आल्यानंतर प्रेषित मोहम्मद यांनी ज्या ठिकाणी पाय ठेवले होते, त्याच ठिकाणी ही मशीद बांधण्यात आली आहे’, असे मानले जाते. अल अक्सा मशिदीजवळ सोन्याच्या घुमटाची इमारत आहे. त्याला ‘डोम ऑफ द रॉक’ म्हणतात. इस्लामी मान्यतेनुसार, हे तेच ठिकाण आहे जिथून प्रेषित मोहम्मद स्वर्गात गेले होते.या कारणास्तव ‘अल अक्सा मशीद’ आणि ‘डोम ऑफ द रॉक’ ही मुसलमानांसाठी अतिशय पवित्र ठिकाणे आहेत. त्यामुळे या जागेवर त्यांचा दावा आहे.

यहुदी मान्यता

ज्यूंचा (यहुदींचा) असा विश्वास आहे की, त्यांचे ‘टेंपल माउंट’ जेरुसलेममध्ये त्याच 35 एकर जमिनीवर आहे. त्या  ठिकाणी त्यांच्या देवाने माती ठेवली होती. ज्यातून ॲडमचा जन्म झाला. यहुदींचा असा विश्वास आहे की, ही तीच जागा आहे जिथे देवाने अब्राहामला बलीदान करण्यास सांगितले होते. अब्राहामला दोन मुलगे होते. एक इस्माईल आणि दुसरा इसहाक. अब्राहामने देवाच्या बाजूने इसहाक बलीदान देण्याचा निर्णय घेतला. यहुदी समजुतीनुसार देवदूताने इसहाकच्या जागी एक मेंढी ठेवली होती. ज्या ठिकाणी ही घटना घडली, त्या ठिकाणाचे नाव ‘टेम्पल माउंट’ आहे. ज्यूंचा धार्मिक ग्रंथ ‘हिबू बायबल’मध्ये त्याचा उल्लेख आहे. नंतर इसहाकला मुलगा झाला. ज्याचे नाव जेकब होते. जेकबचे दुसरे नाव इसरायल होते. इसहाकचा मुलगा इसरायलला नंतर 12 मुलगे झाले. त्यांची नावे इसरायलच्या बारा जमाती होती. ज्यूंच्या मान्यतेनुसार, या जमातींच्या पिढ्यांनी नंतर ज्यू राष्ट्राची निर्मिती केली. सुरुवातीला याला इसरायलची भूमी असे नाव देण्यात आले. इसरायलची ही भूमी 1948 मध्ये इस्रायलच्या हक्काचा आधार बनली. (Israel-Palestine War)

‘वेस्टर्न वॉल’ हा ‘होली ऑफ होलीज’चा एक भाग आहे. इस्रायलच्या भूमीवर ज्यूंनी बांधलेले मंदिर. ज्याचे नाव ‘पहिले मंदिर’ होते. हे इस्रायलचा राजा सोलोमन याने बांधले होते. पुढे हे मंदिर शत्रू देशांनी उद्ध्वस्त केले. काही शे वर्षांनंतर ज्यूंनी त्याच ठिकाणी पुन्हा मंदिर बांधले. त्याचे नाव दुसरे मंदिर होते. या दुस-या मंदिराच्या आतील भागाला ‘होली ऑफ होलीज’ असे म्हणतात. ज्यूंच्या मते, हे असे पवित्र स्थान होते, जेथे विशेष याचकांशिवाय स्वतः यहुदी लोकांनाही जाण्याची परवानगी नव्हती. हेच कारण आहे की खुद्द ज्यूंनाही दुसऱ्या मंदिराच्या पवित्र पवित्रतेची जागा दिसली नाही. पण 1970 मध्ये रोमनने हेही मोडून काढले. या मंदिराची एक भिंत तशीच राहिली. ही भिंत अजूनही शाबूत आहे. या भिंतीला ‘ज्यू वेस्टर्न वॉल’ म्हणतात. ज्यू लोक या ‘वेस्टर्न वॉल’ला ‘होली ऑफ होलीज’चा एक भाग मानतात.  स्वतः ज्यूंनाही पवित्र पवित्र स्थानात जाण्याची परवानगी नसल्यामुळे आतली जागा नेमकी कुठे आहे, हे त्यांना ठाऊक नव्हते. असे असूनही, पश्चिम भिंतीमुळे हे ठिकाण ज्यूंसाठी अतिशय पवित्र आहे.

ख्रिस्ती मान्यता

ख्रिश्चनांचा असा विश्वास आहे की, येशू ख्रिस्ताने या 35 एकर जमिनीतून प्रचार केला. याच जमिनीवरून त्याला वधस्तंभावर खिळण्यात आले. मग तो पुन्हा उठला. आता जेव्हा तो पुन्हा जिवंत होईल, तेव्हा ही जागा महत्त्वाची भूमिका बजावेल. साहजिकच अशा स्थितीत हे ठिकाण मुसलमान किंवा ज्यूंसाठी जेवढे पवित्र आहे, तेवढेच ख्रिश्चनांसाठीही आहे.

पॅलेस्टाईन आणि इस्रायलचा इतिहास

1187 पूर्वी काही काळ ‘हरम अल शरीफ’ किंवा ‘टेंपल माउंट’ ख्रिश्चनांच्या ताब्यात होते. 1187 मध्ये ‘हरम अल शरीफ’ मुसलमानांनी ताब्यात घेतला. यानंतर ‘हरम अल शरीफ’चे संपूर्ण व्यवस्थापन म्हणजेच देखभालीची जबाबदारी वक्फ म्हणजेच इस्लामिक ट्रस्टला देण्यात आली. तेव्हापासून 1948 पर्यंत इस्लामिक ट्रस्ट ‘हरम अल शरीफ’चे व्यवस्थापन पाहत होता. या काळात या ठिकाणी मुसलमानेतरांना प्रवेश नव्हता. 1948 पूर्वी ‘हरम अल शरीफ’ पॅलेस्टाईनचा भाग होता. तरीही काही ज्यू येथे निर्वासित म्हणून राहत होते. पण त्यावेळी पॅलेस्टाईन इंग्रजांच्या ताब्यात होता. 1948 मध्ये ब्रिटिशांनी पॅलेस्टाईनचे दोन तुकडे केले. जसे इंग्रजांनी 1947 मध्ये भारताचे दोन तुकडे केले होते. त्यानंतर संपूर्ण पॅलेस्टिनी भूमीपैकी 55 टक्के जमीन पॅलेस्टाईनच्या वाट्याला आली आणि 45 टक्के इस्रायलच्या वाट्याला आली. यानंतर, 14 मे 1948 रोजी इस्रायलने स्वतःला एक स्वतंत्र देश घोषित केले आणि अशा प्रकारे जगात प्रथमच ज्यू देशाचा जन्म झाला; पण जेरुसलेमचा लढा अजूनही सुरूच आहे. (Israel-Palestine War)

हेही पहा – 

Join Our WhatsApp Community
Get The Latest News!
Don’t miss our top stories and need-to-know news everyday in your inbox.