पंतप्रधान विश्वकर्मा योजना ही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी १७ सप्टेंबर २०२३ रोजी विश्वकर्मा दिनानिमित्त सुरू केलेली एक नवीन योजना आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी १५ ऑगस्ट २०२३ रोजी या योजनेची घोषणा केली होती. पारंपरिक कारागीर आणि कारागिरांना त्यांची उत्पादने आणि सेवा वाढवण्यासाठी मदत करणे हा प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेचा उद्देश आहे. या योजनेंतर्गत कारागीर आणि कारागिरांना ‘विश्वकर्मा’ म्हणून मान्यता दिली जाईल आणि त्यांना योजनेअंतर्गत सर्व लाभ मिळण्यास पात्र केले जाईल. (PM Vishwakarma Yojana)
तसेच कारागिरांचे कौशल्य वाढीस लागावे यासाठी त्यांना योग्य प्रशिक्षणही दिले जाईल. त्यांची कार्यक्षमता आणि उत्पादकता वाढवण्यासाठी त्यांना आधुनिक साधनांचा वापर करायला शिकवले जाईल. तसेच इच्छुक लाभार्थ्यांना कोणत्याही हमीशिवाय कर्ज आणि व्याज अनुदानासह कर्ज देण्याची तरतूद असेल. (PM Vishwakarma Yojana)
(हेही वाचा – Narendra Modi: जिरेटोप प्रकरणाबाबत प्रफुल पटेल यांनी सोशल मीडियावर दिलं स्पष्टीकरण; म्हणाले… )
कारागिरांचे कौशल्य वाढीस लागण्यासाठी…
याव्यतिरिक्त, डिजिटल सक्षमीकरणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि नवीन संधी निर्माण करण्यात मदत करण्यासाठी ब्रँड प्रमोशन आणि मार्केट लिंकेजसाठी एक व्यासपीठ उपलब्ध करून दिले जाईल. पीएम विश्वकर्मा गव्हर्नमेंट इन योजना (प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना) हे पारंपरिक आणि वंश परंपरांगत व्यवसाय करणाऱ्या कारागिरांचे कौशल्य वाढीस लागावे आणि त्यांना स्वतंत्र व्यासपीठ उपलब्ध व्हावे, यासाठी पंतप्रधान विश्वकर्मा योजना हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.
१८ प्रकारच्या कारागिरांचा समावेश…
पंतप्रधान विश्वकर्मा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी १८ प्रकारच्या कारागिरांची निवड करण्यात आली आहे. यामध्ये सुतार, नौका निर्माते, लोहार, टूल किट निर्माते, कुलूप तयार करणारे, सुवर्णकार, कुंभार, शिल्पकार/दगडी कोरीव/दगड तोडणारे, मोची/पादत्राण निर्माते, पादत्राणे बनवणारा कारागीर, दगडी कारागीर, टोपली बनवणारा/टोपली विणणारा/चटई बनवणारा/काथ्याचे विणकर/झाडू बनवणारा, बाहुली आणि खेळणी बनवणारा (पारंपरिक), न्हावी, हार बनवणारा, धोबी, दर्जी आणि मासेमारीचे जाळे बनवणारा, अशा कारागिरांना या योजनेचा लाभ मिळवता येईल.
(हेही वाचा – Narendra Modi: जिरेटोप प्रकरणाबाबत प्रफुल पटेल यांनी सोशल मीडियावर दिलं स्पष्टीकरण; म्हणाले…)
वयाची मर्यादाः नोंदणीच्या तारखेला लाभार्थीचे किमान वय १८ वर्षे असावे.
केवळ एका सदस्याला लाभ
कारागिराने स्वयंरोजगाराच्या/व्यवसाय विकासासाठी केंद्र सरकार किंवा राज्य सरकारच्या समान पत-आधारित योजनांतर्गत कर्ज घेतले नसावे. गेल्या ५ वर्षांत पीएमईजीपी पीएम स्वनिधी मुद्रा योजनेंतर्गत कोणताही लाभ घेतलेला नाही. पंतप्रधान विश्वकर्मा योजनेंतर्गत कुटुंबातील केवळ एका सदस्याला नोंदणी आणि लाभ मिळू शकतो. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कुटुंबामधील पती, पत्नी आणि अविवाहित मुलांचा विचार केला जातो..
सरकारी नोकरी नसावीः सरकारी सेवेत काम करणारे लोक आणि त्यांच्या कुटुंबातील सदस्य या योजनेंतर्गत पात्र असणार नाहीत.
फायदे
– पंतप्रधान विश्वकर्मा योजनेंतर्गत लाभार्थ्याला प्रमाणपत्र आणि आयडी कार्ड मिळते. जे पुढे नोकरीसाठी उपयोगी पडू शकते.
– ५ ते ७ दिवस ४० दिवसांचे प्रशिक्षण दिले जाते. इच्छुक उमेदवार हे प्रशिक्षण १५ दिवसांतही घेऊ शकतात. प्रशिक्षणादरम्यान ५०० रुपये दररोज दिले जातात,
– लाभार्थी १५,००० रुपये एवढी रक्कम दिली जाते. त्यामुळे आवश्यक ती साधनमामुग्री विकत घेतल्यानंतर कारागिराला त्याचे काम स्वतंत्ररित्या सुरू करता येऊ शकते.
– डिजिटल सेवेसाठीही प्रोत्साहन दिले जाते.
रजिस्ट्रेशन कसे कराल?
टप्पा-1: मोबाईल आणि आधार कार्डची पडताळणी करा. https://pmvishwakarma.org.in/ या संकेतस्थळावर अर्ज करा.
टप्पा 2: तुमचा मोबाइल क्रमांक आणि आधार ई-केवायसी करा. त्यानंतर कारागीर नोंदणी फॉर्म भरा.
टप्पा 3: पंतप्रधान विश्वकर्मा प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा.
टप्पा 4: पीएम विश्वकर्मा डिजिटल आयडी आणि प्रमाणपत्र डाउनलोड करा. योजनेच्या विविध फायद्यांसाठी अर्ज करा.
हेही पहा –