गिजुभाई बधेका (Gijubhai Badheka) हे गुजराती भाषेतील लेखक आणि महान शिक्षणतज्ज्ञ होते. त्यांचे पूर्ण नाव गिरिजाशंकर भगवानजी बधेका होते. त्यांनी बाल मंदिर नावाची शाळा सुरु केली होती. त्यांनी मुलांचा योग्य विकास करण्याचा प्रयत्न केला आणि त्यांना देशाचे चांगले नागरिक बनवण्यासाठी कोणत्या पद्धतीचे शिक्षण द्यायचे आणि कोणत्या पद्धतीने द्यायचे हे ठरवले होते. हे ध्येय समोर ठेवून त्यांनी अनेक बालउपयोगी कथा लिहिल्या. या कथा गुजरातीतील दहा पुस्तकांमध्ये प्रकाशित झाल्या आहेत. या कथांचा हिंदी अनुवाद स्वस्ता साहित्य मंडळ, नवी दिल्ली यांनी पाच पुस्तकांमध्ये प्रकाशित केला आहे.
गिजूभाई (Gijubhai Badheka) यांचा जन्म १५ नोव्हेंबर १८८५ रोजी सौराष्ट्रातील चित्तलमध्ये झाला. त्यांचे खरे नाव ‘गिरीजा शंकर बधेका’ असे होते, पण ते गिजू या नावाने प्रसिद्ध झाले. मुलांच्या शिक्षणातील योगदानामुळे लोक त्यांना ‘मोछाई माँ’ म्हणजेच मिशा असलेली आई म्हणू लागले. लहान मुलांच्या शिक्षणाला नवी दिशा देण्यात त्यांचे मोठे योगदान आहे. त्यांनी आपल्या संघटनेत पूर्वास्पृशांना प्रवेश दिला आणि बारदोली सत्याग्रहाच्या वेळी लोकांना मदत करण्यासाठी मुलांची ‘वानार सेना’ तयार केली.
गिजू भाईंना (Gijubhai Badheka)त्यांचे महाविद्यालयीन शिक्षण अर्धवट सोडून १९०७ मध्ये पूर्व आफ्रिकेत उदरनिर्वाहासाठी जावे लागले. तेथून परतल्यानंतर त्यांनी कायद्याचे शिक्षण पूर्ण करून कायद्याची प्रॅक्टिस सुरू केली. त्यांनी १९२० मध्ये बाल मंदिराची स्थापना केली. याशिवाय मुलांसाठी मनोरंजक आणि योग्य अभ्यास साहित्य तयार करणे हे काम त्यांनी हातात घेतले. त्यासाठी त्यांनी वेगवेगळ्या शैलीतील शंभरहून अधिक पुस्तकांची रचना केली. त्यांची अनेक पुस्तके आजही वाचली जातात. २३ जून १९३९ रोजी त्यांचा मृत्यू झाला.
Join Our WhatsApp Community